کد مطلب:223885 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:126

تعلیمات طبی حضرت رضا
مأمون با آنكه دارای پنج استاد بزرگ طب بود كه هر یك گرداننده ی چرخ طبابت یك كشور بزرگی بودند معذالك چون می دید آنها در برابر اعلمیت حضرت رضا خاشع هستند از امام علیه السلام تقاضا كردند یك رساله در طب برای او بنویسند و كتاب طب الرضا كه در خواص فصلها و چگونگی مزاج انسان و خاصیت داروها و برخی گیاهها می باشد مرقوم فرمود. این رساله ذهبیه من فرقه امامیه معروف است و اكثر علمای بزرگ بتواتر صحت سند آنرا تأیید كرده اند و ابومحمد حسن قمی گفت چون این نسخه طبی بمأمون رسید دستور داد با آب طلا بنویسند و لذا بذهبیه مشهور گردید.

یكی از آثار برجسته حضرت امام رضا رساله ذهبیه طبیه است كه برای مأمون املا فرمود و بنقل شیخ بهائی شخصی بنام محمد بن جمهور كه پیوسته از مدینه تا خراسان به شهر طوس ملازم امام هشتم علیه السلام بوده نقل می كند كه مأمون با آنكه خود دانشمندترین خلفای عباسی بود بزرگترین پزشكان جان را برای طبابت دربار دعوت كرده بود مانند یوحنا بن امویه - جبرئیل بن بختیشوع - صالح بن سهله هندی معذالك چون می دانست منبع علم امام علیه السلام پیوسته با اقیانوس مواج علمی پیغمبر صلی الله علیه وآله وسلم متصل است خواهش كرد برای استقامت مزاج و حفظ صحت و تدابیر اغذیه و اشربه دستوری صادر فرماید حضرت ثامن الائمه علیه السلام فرمودند آنچه من خود تجربه دارم و بمرور ایام یافته ام و از اوصیاء و ائمه ی معصومین پیش از خود بمن رسیده در رساله خواهم نگاشت پس از آنكه مأمون بشهر بلخ رفت حضرت رضا رساله را بمأمون دادند مأمون آنرا بسیار ارجمند و گرانبها دانست دستور داد كه آنرا بآب طلا نوشتند و از این جهت آنرا رساله ذهبیه طبیه گفته اند. اكنون مواد دستورات طبی امام هشتم علیه السلام را برای حفظ بهداشت و سلامتی برای خوانندگان می نویسم تا باشد كه سرمشق زندگی قرار دهند و بسلامت زیست كنند.

حضرت امام رضا علیه السلام در طب از نظر امامت و اینكه نزد كسی طب نخوانده بود به علم ولایت دانست و لذا در نیشابور هم برای چند نفر طبابت فرمود و درختی را برای معالجه برخی امراض معرفی كرد كه قرنها باقی بود و علم آن حضرت در طب مانند سایر تصرفات ولایتی در



[ صفحه 294]



تمام شئون و نشئه ی عالم طبع می باشد.

یكی دیگر از آثار علمی حضرت رضا علیه السلام كتابی در فقه است بنام فقه الرضا علیه السلام كه مستند علمای بزرگ شیعه مانند شیخ صدوق و سیدرضی و مرتضی و شیخ مفید و غیره بوده است و علامه و سید مهدی بحرالعلوم طباطبائی كه از علمای مشهور شیعه می باشد در كتاب فواید الاصول در فایده 45 تحقیقات كاملی در خصوص رساله ذهبیه و فقه الرضا نمود و طبق استناد صدوق در فقه و مجلسی اول در شرح فقیه و مجلسی ثانی در بحارالانوار و قرائن دیگر كتاب مزبور از حضرت رضا علیه السلام می باشد و مأخذ و منبع فقیه و شرایع ابن بابویه قمی بهمین كتاب فقه الرضا بوده است.

در نسخه آستانه رضوی می نویسد: این كتاب را حضرت رضا علیه السلام برای محمد بن سكین نوشته و اصل نسخه در مكه بخط امام(ع) كه كوفی نوشته اند موجود است و میرزا محمد صاحب رجال كبیر از آن نسخه ای برداشته.